Kasztany jadalne

Przez lata kasztan jadalny był nieszczególnie obecny w polskiej świadomości – każdy wiedział, że coś takiego się je, ale mało kto miał okazję (i ochotę) tego spróbować. Dzisiaj kasztany jadalne są częścią naszej kuchni. Coraz częściej znajdują miejsce w restauracjach oraz kuchennych szafkach. W naszym sklepie kupisz mąkę kasztanową oraz płatki kasztanowe – produkty powstają z kasztanów jadalnych, które pochodzą z ekologicznych upraw. To doskonała propozycja dla osób, które z różnych względów ograniczają produkty z wysoką zawartością glutenu, ale szukają produktów o właściwościach podobnych do mąki pszennej.

Kasztan jadalny – co warto wiedzieć

Kasztan jadalny to potężne drzewo pochodzenia śródziemnomorskiego, które należy do rodziny bukowatych. Nie jest jednak spokrewniony z naszym kasztanowcem. Kasztan jadalny w naturalnym środowisku może osiągnąć wysokość nawet czterdziestu metrów (jest więc większy od rodzimego kasztanowca), jego liście są pojedyncze (do 18 cm) i charakteryzują się podłużnym lancetowatym kształtem i ząbkowanymi brzegami. Kwiatostany kasztanów jadalnych mają ciekawą, luźną formą, osiągają długość około piętnastu centymetrów i mają jasny bladożółty lub zielonkawy kolor. Owoc kasztana jadalnego to orzech o wielkości około 3 cm. Dwa lub trzy takie owoce są pokryte wspólną okrywą z kolcami, co upodabnia je do naszych kasztanów. Okres dojrzewania kasztanów jadalnych przypada na jesień – głównie październik i listopad. Jednak aby owoce dojrzały w pełni jest niezbędny długi okres dobrej pogody u schyłku lata.

Gdzie rosną kasztany jadalne

Kasztany jadalne są długowieczne – mogą żyć nawet do 500 lat. Najstarsze z dzisiaj rosnących drzew pamiętają więc jeszcze czasy, gdy Francją rządził król, a na Półwyspie Apenińskim istniało wiele małych państw włoskich. Ze swoich pierwotnych terenów kasztan jadalny wywędrował w czasach Imperium Rzymskiego. To wtedy rozpowszechnił się w Europie Zachodniej – głównie na terenie Francji i Włoch oraz w Europie Środkowej, m.in. na terenach dzisiejszych Węgier. Obecnie jadalne kasztany występują w południowej Europie, Azji Mniejszej, północnej Afryce oraz na Kaukazie, często tworząc całe lasy kasztanowe. Nasadzane kasztany jadalne, jako jedne z niewielu drzew w basenie Morza Śródziemnego, rosną także w chłodniejszym klimacie Środkowej Europy. Na ogół są jednak ciekawostkami przyrodniczymi w parkach, ogrodach czy u prywatnych miłośników. Posadzenie kasztana jadalnego jest więc możliwe także w Polsce – wystarczy mieć odpowiednie warunki i pamiętać, że na dłuższą metę drzewo nie zmieści się w mieszkaniu, ani nawet na balkonie. W umiarkowanym klimacie drzewo to nie rośnie co prawda tak dobrze jak w cieplejszych okolicach, ale też na pewno nie przemarznie przy okazji pierwszych mrozów (młode drzewka warto jednak trzymać zimą w cieplejszym miejscu). W czasie ostrych zim, z temperaturą poniżej -20 stopni Celsjusza – zwłaszcza w terenie odkrytym i wietrznym – warto je dodatkowo zabezpieczyć. Samo posadzenie kasztana jadalnego to zresztą też nic trudnego. Możesz do tego wykorzystać zarówno sadzonki, jak i świeże kasztany.

Czy kasztany są jadalne – 4 fakty, które warto znać

Kasztany są jadalne, ale tylko te... jadalne. Jak już wspomnieliśmy, kasztan jadalny niestety nie jest spokrewniony z polskim kasztanowcem. Podobnie jest też z ich owocami. O ile owoce kasztana jadalnego śmiało możesz jeść – nawet na surowo – to te z kasztanowca nie nadają się do jedzenia. Oprócz tego możesz korzystać w kuchni z takich produktów jak mąka kasztanowa czy płatki kasztanowe. Poniżej znajdziesz natomiast 4 fakty na temat jadalnych kasztanów, dzięki którym poznasz produkt jeszcze lepiej.

Właściwości kasztana jadalnego znano już w starożytności. Rzymianie chętnie sadzili drzewa w różnych rejonach imperium, ponieważ były pewnym źródłem pożywienia względnie łatwego do przechowywania. Nie inaczej było we wczesnym średniowieczu, gdy kasztany jadalne powszechnie jadano we wszystkich warstwach społeczeństwa. Od późnego średniowiecza popularność kasztanów słabła. Owoce coraz częściej utożsamiano z nizinami społecznymi. W wielu rejonach Europy Południowej jadalne kasztany prawie do XIX wieku były podstawą zimowej diety osób mniej zamożnych.

Negatywny wpływ na spożycie kasztanów miały m.in. zarazy kasztanowe w XVII i XVIII w. które ograniczyły populację tego drzewa. Winna była także coraz większa popularność ziemniaków i kukurydzy. Coraz mniejsze znaczenie jadalnych kasztanów w diecie chłopów sprawiło, że owoce wróciły na dwory. Zaczęto przyrządzać z nich wykwintne przystawki oraz desery (np. karmelizowane kasztany), a także dodawać je do wielu potraw.

Współcześnie kasztany jadalne są dość popularne, ale całkowicie zatraciły swój charakter „chłopskiego jadła”. Prawdziwymi zagłębiami kasztanów jadalnych pozostały Włochy i południowa Francja. Z tego drugiego rejonu (departament Ardeche) pochodzą zresztą najbardziej cenione owoce, a produkcja tamtejszych plantacji stanowi około 50% całości zbiorów kasztanów jadalnych we Francji. Najlepsze kasztany jadalne na pewno nie rosną na paryskim placu Pigalle – tam co najwyżej zjesz ten przysmak w restauracji lub kupisz go w sklepie.

Ponowna moda na kasztany jadalne wiąże się z tym, że ludzie często nie wiedzą, gdzie kupić zdrową, jak najmniej przetworzoną żywność. Obecnie spożywane owoce kasztana jadalnego nie różnią się od tych sprzed wieków, a niektóre drzewa pamiętają czasy sprzed ery elektryczności. Kasztany miały to szczęście, że w czasie rozwoju rolnictwa przemysłowego mało kto o nich pamiętał. Dzięki temu nie ma dziś typowo przemysłowych krzyżówek tego owocu. Na popularność kasztanów jadalnych wpływa też oczywiście fakt, że są zdrowe, smaczne i nadają się dla ludzi w każdym wieku – także dla osób z alergiami pokarmowymi.

Kasztany jadalne – właściwości

Owoce kasztanów jadalnych są wartościowym uzupełnieniem każdej diety. Co więcej, zawierają śladowe ilości glutenu – dzięki temu takie produkty jak mąka kasztanowa czy płatki z kasztanów jadalnych BIO doskonale nadają się dla osób, które chcą ograniczyć jego spożywanie. Mąka kasztanowa czy płatki z kasztanów jadalnych mają wiele korzystnych dla ludzkiego organizmu właściwości. Przede wszystkim jednak produkty z kasztanów mają charakterystyczny, delikatnie słodki i orzechowy smak, który doskonale uzupełni przygotowywane przez Ciebie dania i wypieki. Nie musisz się też martwić o kalorie typowe dla orzechów. Zjedzenie nawet kilku kasztanów jako przekąski lub dodanie dwóch czy trzech łyżek płatków do sałatki nie zmieni posiłku w bombę kaloryczną, a na pewno dostarczy Ci mnóstwo przyjemności! Twoje ciało podziękuje za dobrze zbilansowaną dietę.

Przygotowanie kasztanów jadalnych

Kasztany jadalne możesz jeść na wiele sposobów – zarówno na surowo, jak i po obróbce termicznej. Wiele możliwości w kuchni daje też mąka kasztanowa, której właściwości przypominają mąkę pszenną. Dzięki temu możesz bez obaw jeść placuszki, naleśniki, gofry oraz inne dania rodem z baru mlecznego. Z kolei płatki kasztanowe eko będą świetnym dodatkiem do koktajli, owsianek, jogurtów, sałatek – możesz je traktować także jako zdrową przekąskę. Jak wybrać najlepsze kasztany jadalne? W przypadku Polski w zasadzie zawsze będą to owoce importowane. Wyjeżdżając za granicę, możesz jednak trafić na lokalne owoce sprzedawane na bazarach bądź w sklepach. Jeśli będziesz mieć taką okazję, zwróć uwagę, czy kasztany mają całe skorupki i nie posiadają ubytków czy przebarwień. Dodatkowo nic w kasztanie nie może „stukać”, a sam owoc powinien być dość ciężki (dobry kasztan wrzucony do wody utonie, jeśli utrzymuje się na powierzchni, to zapewne jest robaczywy lub zepsuty). Surowe jadalne kasztany możesz przechowywać przez mniej więcej tydzień w suchym i chłodnym miejscu (najlepiej w lodówce). Jeśli chcesz je zjeść w późniejszym terminie, to najlepiej je zamrozić – uprzednio nacinając, by nie pękły.

Jak wykorzystuje się kasztany jadalne w różnych krajach

Nie zdziwi Cię zapewne, że w każdym kraju kasztany jadalne mają nie tylko inną cenę (sam import sprawia, że cena jest wyższa), ale również inaczej wykorzystuje się je w kuchni. We Francji poza popularną, uliczną wersją, kasztany spożywa się także w okresie Świąt Bożego Narodzenia. Owoce są wtedy składnikiem farszu tradycyjnego pieczonego indyka. U naszych zachodnich sąsiadów dużą popularnością cieszy się z kolei aromatyczna zupa z kasztanów jadalnych. Z kolei na Węgrzech i Słowacji popularna jest przetarta masa z kasztanów jadalnych w postaci puree, którą jada się świeżą lub surową – jako dodatek do deserów, lodów czy też mięs.

Jak upiec jadalne kasztany

Najbardziej znanym w Polsce sposobem przyrządzenia kasztanów jadalnych jest ich upieczenie. Przepis nie jest trudny – to tylko cztery kroki.

Przygotowanie – kasztany jadalne należy opłukać ciepłą wodą, a następnie naciąć ich skorupkę nożem (najlepiej w „X” od strony czubka).

Pieczenie – nacięte kasztany jadalne należy równomiernie rozłożyć na blasze i włożyć do rozgrzanego do około 200 stopni Celsjusza piekarnika na mniej więcej 15 minut.

Podanie – po upieczeniu kasztany należy delikatnie przestudzić i najlepiej podawać je jeszcze ciepłe.

Piekąc jadalne kasztany zawsze pamiętaj o ich nacięciu – w przeciwnym razie mogą wybuchnąć. Nacięcie ułatwia też jedzenie kasztanów. Dzięki temu łatwiej dostać się do miąższu kasztana. Pamiętaj też, że wraz ze studzeniem obdarcie owocu z twardej skorupki będzie coraz trudniejsze, choć nie wierzymy, by jakikolwiek kasztan leżał tak długo na talerzu, by zdążył wystygnąć...

Ciekawą alternatywą dla wielbicieli pieczonych kasztanów jest ich prażenie (bo nie zawsze piekarnik jest pod ręką). W tym przypadku postępuj podobnie jak przy pieczeniu, z tą różnicą, że nacięte owoce musisz wrzucić na patelnię i smażyć pod przykryciem przez około 10 minut. Kolejne czynności wykonuj dokładnie tak samo jak przy pieczeniu.

Do czego wykorzystać mąkę kasztanową

Oczywiście pieczone kasztany jadalne to nie jedyna opcja. Mąka kasztanowa służy jako podstawa potraw, dodatek do tradycyjnej mąki pszennej (bądź jakiejkolwiek innej) lub zagęstnik do zup i sosów. Sprawdza się również w naleśnikach, muffinach, gofrach czy makaronach. Dzięki mące kasztanowej potrawy nabierają słodkiego smaku, orzechowego aromatu oraz brązowego koloru. Z tego powodu doskonale nadaje się do deserów ze słodkimi dodatkami, albo też jako dodatek do dań pikantnych czy mięsa. Ciasta z dodatkiem mąki z kasztanów jadalnych znakomicie sprawdzą się szczególnie w połączeniu z korzeniami, orzechami czy czekoladą. Pamiętaj jednak, że jeśli całkowicie zastąpisz nią mąkę tradycyjną, to wypieki nie wyrosną tak jak zwykle. Aromatyczną mąkę z jadalnych kasztanów możesz również wykorzystać do pieczenia chleba. W większości przepisów mąka kasztanowa jest zmieszana z innymi mąkami.

Jak wykorzystać płatki z kasztanów jadalnych w kuchni

W szafce kuchennej warto również mieć płatki kasztanowe – w formie nieprzetworzonej są smaczną i zdrową przekąską, ale możesz je wykorzystać jako dodatek do różnych dań. Możesz je użyć do: jogurtu, musli, sałatki, owsianki, koktajlu, placuszków, dowolnego deseru. Jednak płatki z kasztanów jadalnych BIO wykorzystasz nie tylko w lekkich daniach. Aromatyczne i słodkie płatki znakomicie podkreślą też smak pieczonych mięs, a w szczególności dziczyzny i drobiu. Można je wykorzystać jako dodatek do sosu własnego, czy też element farszu np. gęsi. Sprawdzą się również w daniach roślinnych – gulaszach z ciecierzycą, soczewicą lub fasolą.

Kasztany jadalne w sklepie Ekogram

Jeśli zastanawiasz się, gdzie kupić kasztany jadalne, nasz sklep ze zdrową żywnością przychodzi z pomocą. Wszystkie owoce, które wykorzystujemy do produkcji mąki oraz płatków, pochodzą z ekologicznych, certyfikowanych upraw we Włoszech. Każdy z produktów pochodzi z bieżących dostaw, dzięki czemu masz pewność, że kupujesz świeżą mąkę lub płatki kasztanowe. Jednocześnie staramy się, by cena kasztanów jadalnych była dla Ciebie jak najbardziej przystępna. Sprawdź również Herbaty ziołowe Soki ekologiczne Suszone owoce Rośliny strączkowe Przyprawy naturalne Białka roślinne Ryż naturalny